Kategoria artykułu: Styl Życia

3 lata temu

Śluza w Marzęcinie z 1884 roku. Wrota sztormowe zamykały się samoczynnie.

Autor:
Jagoda Bilicka

Udostępnij:

Polub ndg24:

Zanim w Marzęcinie zaczęła działać śluza na Kanale Panieńskim nie było żadnej przegrody i poziom wód był zależny od wahań wody w Zalewie Wiślanym. Śluza w Marzęcinie została wybudowana w 1884 roku. Wyposażona była we wrota przeciwsztormowe, które zamykały się same w czasie sztormów z północy, uniemożliwiając wtargnięcie wody do sieci melioracyjnej na południu. Prawdopodobnie chroniły również także przed powodziami w okresie wiosennym kiedy spływała wiślana fala powodziowa.

Wrota służące do śluzowania statków miały mechanizm do otwierania i zamykania, natomiast wrota sztormowe takiego mechanizmu nie miały i zamykały się samoczynnie przy podniesieniu poziomu wody przy sztormie.
Na tablicy, którą nadal można zobaczyć na środkowym obiekcie ruin, zamieszczono nazwiska osób związanych ze śluzą wałową:
kapitan wałowy - Bönchendorf, inspektor wałowy - Götter, przysiężony wałowy - nazwisko zatarte, majster wałowy - nazwisko zatarte.

Dlaczego śluza stoi teraz na suchym lądzie?

Śluza funkcjonowała od roku 1884 aż do 1942 kiedy to wybudowano pompownię Osłonka razem z tamą w przesmyku Stobieckiego Zakątka Zalewu Wiślanego, w bliskim sąsiedztwie wsi Osłonka. Pompownia jest wyposażona w trzy agregaty pompowe pionowe (dwa o napędzie elektrycznym i trzeci o napędzie spalinowym)o wydajności 7m3/s każdy.
Wypompowano wodę z ogrodzonego terenu i tym samym utworzono depresję w " stanie surowym". Następnie nastąpiła melioracja nowo utworzonej Depresji Marzęcińskiej poprzez wykonanie rowów i kanałów. Do tego terenu został włączony skomasowany zespół małych polderów, tworząc łącznie polder Marzęcino. W związku z tym po osuszeniu fragmentu zalewu śluza znalazła się na lądzie.

1945 roku zalano poldery żuławskie.

W 1945 roku Depresja Marzęcińska znowu znalazła się pod wodą, a tereny przylegające do depresji zostały podtopione. Stało się tak, ponieważ w marcu 1945 r. został przerwany przez Wermacht nowy wał przeciwsztormowy położony na wschód od pompowni Osłonka. W tym samym czasie pompownia Osłonka została zniszczona w wyniku ostrzału artylerii niemieckiego okrętu wojennego "Lützow".
Użyto broni hydrologicznej (zatopienie depresji polderowych), aby bronić Mierzeję Wiślaną przed zdobyciem jej przez Armię Czerwoną. W tym czasie umożliwiono ewakuację kilkuset tysięcy żołnierzy i cywilów przez Zatokę Gdańską na Zachód.
Po tych wydarzeniach zamknięto wyrwę w wale, odbudowano pompownię i rozpoczęto wypompowywanie wody.
W 1949 roku zakończono pompowanie, natomiast pełne osuszenie trwało jeszcze kilka lat.

Zdjęcia archiwalne: forum dawny gdańsk.pl

Galeria:

Udostępnij:

Polub ndg24:

Komentarze (0)

Brak komentarzy. Bądź pierwszy i napisz swoją opinię.

Najczęściej czytane